Pratik Sulama Projesi Çizim Aşamaları – 3

Yazar Murat Uzundede Mayıs 9, 2011, dosyalama yeri: Eğitim

ROTOR SPRİNKLER

Geniş çim alanların sulanmasında  kullanılır. İki tip olarak imal edilir.

1. DİŞLİ TİP ROTORLAR
2. ÇARPMALI ROTORLAR

3.1 DİŞLİ TİP ROTORLAR VE KULLANIM YERLERİ

a) Farklı modellerde 6-35 metre yarıçaplı su huzmesine sahiptirler. Su, sprink tabanındaki filtreden geçtikten sonra türbini, türbin de özel bir dişli takım ile başlığı döndürür.

b) Türbinler hassas imal edildikleri için sulama suyunun iyi bir filtrasyona ihtiyacı vardır.

c) Genellikle çalı rotorları hariç rotorlar, pop-up olarak imal edilirler

d) Rotorlarda da su huzmesi çapları için değişik nozullar üretilmişlerdir ve yine huzme çapını azaltmak nozul’un önüne konan vida ile mümkündür. Bu uygulamada rotorların spreylerden farkı, vida ile çap kısmada debide herhangi bir düşüklük söz konusu olmamasıdır, ancak bu uygulama rotor sprink’in üniform atışını bozacağından yine lokal amaçlı kullanılmalıdır. Üretici firmanın sprink nozul dizaynı üniform bir sulama için çok önemlidir.

e) Rotorların yağmurlama hızları  sprey sprinklere göre daha düşük olduğu için eğimli arazilerde ve geçirimsiz topraklarda kullanımı daha uygundur.Aşağıdaki K-RAIN ProPlush rotorun bazı nozullardaki yağmurlama hızları görülmektedir. Tablo 4 deki toprağın su alma hızları ve spreylerin yağmurlama hız değerleri ile karşılaştırın

ProPlus Standart Nozullar

Noz.	Bar	m	m3/h	mm/h	mm/h
2	2,1 2,8 3,5 4,1	11,30 12,20 12,80 13,10	0,55 0,57 0,68 0,75	4,95 4,41 4,80 5,04	4,29 3,82 4,16 4,36
2.5 (Fab. Tak.)	2,1 2,8 3,5 4,1	11,60 11,90 12,20 12,50	0,57 0,64 0,73 0,80	4,89 5,20 5,65 5,88	4,23 4,50 4,89 5,09
3	2,1 2,8 3,5 4,1	11,60 11,90 12,50 12,80	0,82 0,96 1,05 1,14	7,04 7,79 7,72 8,00	6,09 6,75 6,69 6,93

f) Özellikle rüzgarlı alanlarda su huzmesinin dağılmasını önlemek için düşük açılı nozul seçenekleri vardır. Refüj sulamalarında son derece uygundur .Ancak bu nozulların meyilli arazilerde kullanımı son derece sakıncalı olduğundan dikkatli kullanmak gerekir.

g) Eğimli arazilerde operasyon sonrası lateral’de kalan su, en düşük kottaki sprey pop-up tan sızacaktır. Bu hallerde özel hazırlanmış çekvalfler kullanılmalıdır.

h) Özellikle çalılıkların sulanmasında kullanılan ve riser üzerine monte edilen rotor sprinkler mevcuttur.

i) Geniş alanların sulanmasında rotorların kullanılması sprey başlıklılara göre daha ekonomiktir.  Zira daha az sayıda sprink dolayısıyla daha az sayıda fittings kullanılacak ve kazı yapılacaktır.

j) Özellikle kamuya açık arazilerde, refüj gibi otoyol kenarlarında rotorlara dışarıdan müdahale çok kolaydır, bu hallerde rotorun açı ayarı bozulacak, istenmeyen bölgeler istemsiz sulanacaktır. Otoyollarda son derece önemli olan, ve ölümlü kazalara sebep olan ,bu hususun önüne, AÇI HAFIZALI rotorlar kullanımıyla geçilir

3.2 ÇARPMALI ROTORLAR VE KULLANIM YERLERİ
Geniş alan sulamalarında kullanılır. Sprink nozulundan çıkan su huzmesinin çarpma etkisi ile dönüş sağlanır. Su rotora girdiği gibi hiçbir engelle karşılaşmadan nozuldan dışarı çıkar, dolayısı ile kirli sulara dişli rotordan daha dayanıklıdır, aynı zamanda daha düşük basınçlarda da çalışırlar. Ancak gürültülü çalışmaları, dış etkilere karşı daha dayanıksız olmaları ve çim üzerinde görünen çaplarının geniş olması sebebiyle modern sulamada pek tercih edilmezler.

Çarpmalı Rotor

Bağımsız test kuruluşu C.I.T. tarafından yapılan testlerde K-Rain ProPlus™ ve SuperPro™ model rotorların  %90’ a varan üniformluk sağladığı kanıtlanmıştır.

Nozul meme numaraları, aslında nozul iç çaplarının milimetre olarak gerçek değerleridir.

Önümüzdeki Bölüm: Mikro Sulama

Etiketler:Proje, Sulama